سندرم دامپینگ یک وضعیت پزشکی است که در آن معده شما محتویات خود را سریعتر از حالت طبیعی در قسمت اول روده کوچک (دئودنوم) تخلیه می کند. سندرم دامپینگ به عنوان تخلیه سریع معده نیز شناخته می شود.
سندرم دامپینگ پس از جراحی های چاقی شایع است. علائم از خفیف تا شدید متغیر است و اغلب با گذشت زمان کاهش می یابد. اگرچه ممکن است در ابتدا این سندروم به نظر نگران کننده بیاید ، اما تهدید کننده زندگی نیست و می توانید با ایجاد تغییر در غذا و نحوه خوردن، آن را کنترل کنید.
این سندروم باعث ایجاد علائمی مانند گرفتگی و اسهال در عرض چند دقیقه تا چند ساعت پس از صرف غذا می شود.
در طی جراحی های چاقی، بخشهایی از معده برداشته می شود یا از مسیر غذایی حذف میشود تا باعث کاهش وزن شود،در نتیجه، برخی از بیماران ممکن است نتوانند غذا را به درستی هضم کنند که این امر باعث می شود غذا خیلی زود از معده به روده کوچک منتقل شود. مواردی که اغلب از دامپینگ دیده می شود هنگام مصرف انواع خاصی از غذاها اتفاق می افتد. مثل غذاهای سرخ شده، بعضی از لبنیات،غذاهای حاوی شکر و انواع خاصی از محصولات پر چرب می باشد.
سندرمهای دامپینگ زودهنگام و دیررس علل متفاوتی دارند.
سندرم دامپینگ زودهنگام: مقادیر زیادی غذا از معده شما سریعتر از حد معمول به داخل دئودنوم (روده کوچک) منتقل می شود. پس از این حرکت غذایی ، مایع از معده به روده کوچک شما سرازیر می شود. این مایع مخلوطی از اسید معده و غذاها و نوشیدنی های تا حدی هضم شده است.
سندرم دامپینگ دیرهنگام: علائم زمانی رخ می دهد که مقدار زیادی گلوکز (قند) از غذاها و نوشیدنی ها به سرعت وارد روده کوچک می شود. رسیدن قند باعث می شود سطح قند خون (قند خون) شما سریعتر از حد معمول افزایش یابد. در پاسخ ، لوزالمعده شما هورمون انسولین را ترشح می کند. انسولین باعث می شود سطح گلوکز خون شما خیلی سریع افت کند. نتیجه می تواند هیپوگلیسمی (قند خون پایین) و علائم دیگر مانند ضعف باشد.
در مرحله اولیه (زودهنگام) ، بیماران ممکن است علائم سندرم دامپینگ را از 30 تا 60 دقیقه بعد از غذا تجربه کنند.
علائم فاز اول سندرم دامپینگ می تواند شامل موارد زیر باشد:
- حالت تهوع
- استفراغ
- ضربان قلب سریع
- احساس سیری (حتی بعد از خوردن مقدار کمی از غذا)
- سبکی سر و احساس غش
- تعریق
- گرفتگی شکم
مرحله ثانویه (دیرهنگام) سندرم دامپینگ
مرحله ثانویه سندرم دامپینگ اغلب یک تا سه ساعت پس از غذا خوردن بیمار اتفاق می افتد. علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در تمرکز
- تعریق یا گرگرفتگی
- خستگی
- ضربان قلب سریع
- احساس گرسنگی
- لرزش
سندرم دامپینگ چقدر شایع است؟
از هر 10 نفری که جراحی معده می کنند ، 1 نفر دچار سندرم دامپینگ می شود. سندرم دامپینگ بعد از برخی از انواع جراحی بیشتر از بقیه شایع است. به عنوان مثال ، سندرم دامپینگ پس از جراحی چاقی بای پس معده بیشتر از سایر انواع جراحی چاقی شایع است.
با تغییر رژیم غذایی می توان سندرم دامپینگ را دور زد.
به تمام بیماران جراحی چاقی مخصوصا بای پس توصیه می شود کوکی ها،نوشابه های گازدار،آب میوه های خیلی شیرین،نان های شیرین،کیک،الکل و خوراکی های مشابه را از رژیم غذایی خود حذف کنند.
در عوض ، رژیم غذایی شما باید با کربوهیدرات های پیچیده و سبزیجات همراه باشد.
همچنین ضروری است که با نوشیدن آب در طول روز که می تواند به روند هضم غذا نیز کمک کند،تا حد زیادی از مورد جلوگیری کنید
درمان سندرم دامپینگ:
تغییر رژیم غذایی علائم شما را برطرف می کند.
بیایید به چند نکته در مورد چگونگی تنظیم رژیم غذایی خود برای به حداقل رساندن احتمال بروز علائم سندرم دامپینگ نگاهی بیندازیم.
1. غذای خود را با دقت بجوید
این ممکن است خیلی ساده به نظر برسد اما مهم است کسانی که عمل چاقی انجام داده اند،غذای خود را کاملاً بجوند.
تکه های بزرگ غذا که به سیستم هضم شما راه پیدا می کنند می توانند عوارضی ایجاد کنند که احتمالاً منجر به سندرم دامپینگ میشود. عادت کنید وعده های غذایی خود را به قطعات کوچک در بیاورید(خوب بجوید).
پنج یا شش وعده غذایی کوچک یا میان وعده در روز بخورید. وعده های غذایی کوچک ، مانند 1 اونس گوشت یا 1/4 فنجان سبزیجات مصرف کنید.
2. بعد از غذا خوردن دراز بکشید
با دراز کشیدن بعد از غذا خوردن می توانید حرکت غذا را در روده ها کاهش دهید.
با کند کردن روند ورود غذا از معده به روده، می توانید غذا را به طور کامل هضم کرده و احتمال بروز علائم سندرم دامپینگ را کاهش دهید.
3. الکل را کاملاً حذف کنید
بیماران اغلب یاد می گیرند یکی از مواردی که باید از رژیم غذایی آنها حذف شود الکل است.
نه تنها الکل می تواند احتمال سندرم دامپینگ را افزایش دهد ، بلکه برخی از بیماران ممکن است به دلیل تغییراتی که در بدن آنها در حین جراحی ایجاد شده ، سریعتر مست شوند.
4. همراه با وعده های غذایی خود از مصرف مایعات خودداری کنید
مایعات فقط باید بین وعده های غذایی مصرف شود و باید از مصرف آنها 30 دقیقه قبل از غذا خوردن و 30 دقیقه بعد از غذا خودداری شود.
5- از غذاهای اسیدی فاصله بگیرید
غذاهای اسیدی مانند مرکبات و گوجه فرنگی برای همه مناسب نیست.
6. به روش های پخت و پز کم چربی روی بیاورید
بیاموزید که وعده های غذایی خود را برعکس سرخ کردن ، با کباب کردن ، بریان کردن وآبپز کردن آماده کنید.
7. مصرف فیبر خود را افزایش دهید
ما قبلاً به افزودن مکمل های فیبر به رژیم غذایی اشاره کردیم ، اما تکرار این واقعیت لازم است که افزایش فیبر دریافتی می تواند توانایی هضم غذا را به طور قابل توجهی بهبود بخشد.
8- از مصرف غذاهایی که بسیار گرم یا خیلی سرد هستند خودداری کنید.
9- پروتئین یا چربی را به همراه میوه یا نشاسته ترکیب کنید. (به عنوان مثال ، میوه را با پنیر مخلوط کنید)
10- هنگامی که برای اولین بار احساس سیری می کنید غذا را متوقف کنید.
پروتئین ها :
پروتئین برای ساخت و ترمیم سلول ها و بافت های بدن ضروری است.
پروتئین نقش بسیار حیاتی در سیستم ایمنی بدن دارد.
گوشت های بدون چربی را انتخاب کنید. مانند: انواع ماهی ها، صدف، مرغ،بلدرچین و گوشت قرمز بدون چربی.
اجتناب از روش های پخت و پز با چربی بالا مانند سرخ کردن با روغن. اجتناب از مصرف گوشت با چربی بالا مانند گوشت بره همراه چربی، سوسیس و پپرونی یا کالباس.
چربی ها :
مقدار خیلی کمی از چربی در رژیم غذایی روزانه مورد نیازاست.
چربی به سختی پس از عمل جراحی هضم میشود.
چربی بیش از حد ممکن است باعث ریفلاکس (سوزش سردل) شود.
چربی اضافی ممکن است باعث اسهال ، تهوع و ناراحتی گوارشی شود.
اجتناب از انتخاب های غذاهای پر چرب مانند سس سالاد معمولی ، کره ، پنیر خامه ای و سس مایونز.
انتخاب گزینه های کم چرب مانند: سس سالاد کم چربی و روغن زیتون.
کربوهیدراتهای پیچیده :
مصرف کربوهیدرات ها باید به میزان حداقل باشد.
کربوهیدرات ها از جمله غلات و نشاسته منبع اصلی انرژی بدن هستند.
کربوهیدراتها منبع تامین انرژی ، ویتامین B ، فیبر و مواد معدنی هستند.
نمونه هایی از کربوهیدرات های پیچیده : نان گندم، کراکر کم چربی ، غلات با قند پایین ، کشمش ، سبوس ، برنج و پاستا.
میوه ها و سبزیجات :
سبزیجات منبع فیبر ، انرژی، ویتامین A و ویتامین C هستند.
سبزیجات مختلف و متنوع را برای رژیم غذایی خود را انتخاب کنید.
اجتناب از استفاده از روش های پخت و پز با چربی بالا مانند کره یا روغن ، و یا اضافه کردن سس های پر چرب، خامه یا پنیر.
به یاد داشته باشید سبزیجات را به رژیم غذایی خود به آهستگی اضافه نمایید و در ابتدا از انواع آب پز یا بخار پز ،نرم ویا رنده شده استفاده نمایید.
میوه ها کربوهیدرات های پیچیده، فیبر، انرژی و ویتامین C را برای شما فراهم میکنند.
میوه ها تنقلات روزانه بسیار مفید و بی ضرری هستند ولی بیشتر از سه عدد در روز نباشد.
میوه های متنوع انتخاب کنید.
به یاد داشته باشید میوه ها را به رژیم غذایی خود به آهستگی اضافه نمایید و در ابتدا از انواع پخته،نرم و یا رنده شده استفاده نمایید.
برای موارد شدیدتر سندرم دامپینگ ، پزشک شما می تواند اکتریوتید (سندوستاتین) را برایتان تجویز کند. این دارو نحوه عملکرد دستگاه گوارش شما را تغییر داده و تخلیه معده را در روده شما کند می کند. همچنین مانع ترشح انسولین می شود. شما می توانید این دارو را به صورت تزریق زیر پوست ، تزریق در عضلات لگن یا بازو یا به صورت داخل وریدی مصرف کنید.
برخی از عوارض جانبی این دارو شامل تغییر در سطح قند خون ، حالت تهوع ، درد در محل تزریق و مدفوع بدبو می باشد.
بیشتر موارد سندرم دامپینگ طی سه ماه بهبود می یابد. این امر به ویژه در مورد موارد خفیف سندرم دامپینگ زودهنگام صادق است. اگر راهکارهای درمانی نتواند علائم شما را برطرف کند ، به پزشک خود اطلاع دهید.
